Ngày 20/6/2023, Quốc hội đã thông qua Luật Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng gồm 07 Chương, 80 Điều quy định về nguyên tắc, chính sách bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng; quyền và nghĩa vụ của người tiêu dùng; trách nhiệm của tổ chức, cá nhân kinh doanh đối với người tiêu dùng; hoạt động bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng của cơ quan, tổ chức; giải quyết tranh chấp giữa người tiêu dùng và tổ chức, cá nhân kinh doanh; quản lý nhà nước về bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng với những điểm mới như sau:
1. Về đối tượng áp dụng:
Luật bổ sung thêm đối tượng áp dụng là: Mặt trận Tổ quốc Việt Nam; tổ chức chính trị - xã hội; làm rõ tổ chức xã hội bao gồm tổ chức chính trị xã hội - nghề nghiệp, tổ chức xã hội, tổ chức xã hội - nghề nghiệp.
Luật cũng bổ sung, làm rõ khái niệm về một số chủ thể mới, bao gồm: người tiêu dùng, người có ảnh hưởng, người tiêu dùng dễ bị tổn thương, tổ chức, cá nhân kinh doanh trên không gian mạng, tổ chức bán hàng đa cấp và cá nhân tham gia bán hàng đa cấp.
Đối với các giao dịch có yếu tố xuyên biên giới, các giao dịch trên không gian mạng, Luật đã bổ sung đối tượng mới là cơ quan, tổ chức, cá nhân nước ngoài có liên quan đến bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng.
2. Luật bổ sung quy định sản xuất và tiêu dùng bền vững: bao gồm: khái niệm về tiêu dùng bền vững, quy định các hoạt động thúc đẩy sản xuất và tiêu dùng bền vững và quy định về trách nhiệm của các Bộ, cơ quan ngang Bộ, UBND các cấp trong việc thúc đẩy sản xuất và tiêu dùng bền vững nhằm kịp thời đáp ứng yêu cầu của thực tiễn, đồng thời, thể hiện rõ vai trò của người tiêu dùng trong xu hướng tiêu dùng mới, Luật bổ sung quy định về sản xuất và tiêu dùng bền vững,
3. Bổ sung một số quyền mới của người tiêu dùng như: Người tiêu dùng được tạo điều kiện lựa chọn môi trường tiêu dùng lành mạnh và bền vững; Quyền được bảo vệ khi sử dụng dịch vụ công theo quy định của Luật này và quy định khác của pháp luật có liên quan; Quyền khác theo quy định của pháp luật.
4. Bổ sung quy định mới về bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng dễ bị tổn thương. Luật đã xác định rõ nhóm người tiêu dùng dễ bị tổn thương, bao gồm: Người cao tuổi theo quy định của pháp luật về người cao tuổi; Người khuyết tật theo quy định của pháp luật về người khuyết tật; Trẻ em theo quy định của pháp luật về trẻ em; Người dân tộc thiểu số; người sinh sống tại vùng đồng bào dân tộc thiêu số và miền núi, hải đảo, vùng có điều kiện kinh tế - xã hội khó khăn, vùng có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn theo quy định của pháp luật; Phụ nữ đang mang thai hoặc nuôi con dưới 36 tháng tuổi; Người bị bệnh hiểm nghèo theo quy định của pháp luật; Thành viên hộ nghèo theo quy định của pháp luật.
5. Bổ sung một số hành vi bị cấm, trong đó bao gồm hành vi bị cấm đối với tổ chức, cá nhân bán hàng đa cấp; tổ chức, cá nhân kinh doanh thiết lập, vận hành, cung cấp dịch vụ nền tảng số.
6. Bổ sung quy định đối với một số giao dịch đặc thù, Luật bổ sung một số quy định nhằm tăng cường trách nhiệm của tổ chức, cá nhân kinh doanh trong các giao dịch đặc thù, gồm: Điều 37, 38 Quy định rõ các thông tin cần cung cấp trong giao dịch từ xa, giao kết hợp đồng từ xa; trách nhiệm đặc thù của tổ chức, cá nhân kinh doanh với người tiêu dùng trong giao dịch trên không gian mạng. trong đó, bao gồm trách nhiệm của tổ chức thiết lập, vận hành nền tảng số trung gian và tổ chức thiết lập, vận hành nền tảng số lớn Điều 39.
- Đồng thời, Điều 41
Luật quy định trách nhiệm thông báo công khai về đại diện theo pháp luật tại Việt Nam hoặc chỉ định đại diện theo ủy quyền tại Việt Nam và thông báo công khai về đại diện theo ủy quyền tại Việt Nam trong cung cấp dịch vụ liên tục.
7. Bổ sung bán hàng đa cấp, bán hàng không tại địa điểm giao dịch thường xuyên, đồng thời, quy định thêm trách nhiệm đặc thù của các tổ chức, cá nhân kinh doanh khi thực hiện giao dịch trên với người tiêu dùng.
Trong đó, nội dung mới của Luật này có liên quan đến nội dung Luật giao dịch điện tử thuộc trách nhiệm nhà nước của Bộ TTTT. Theo đó, Luật Giao dịch điện tử có quy định về khái niệm Nền tảng số phục vụ giao dịch điện tử, Nền tảng số trung gian phục vụ giao dịch điện tử;
trách nhiệm của chủ quản hệ thống thông tin phục vụ giao dịch điện tử, chủ quản Nền tảng số phục vụ giao dịch điện tử quy mô lớn và rất lớn phù hợp với quy mô, số lượng người sử dụng tại Việt Nam hoặc số lượng người truy cập tại Việt Nam. Đồng thời giao Chính phủ quy định chi tiết nội dung này do đó quá trình xây dựng trình Chính phủ ban hành Nghị định hướng dẫn thi hành Luật này cần rà soát với Nghị định hướng dẫn thi hành Luật giao dịch điện tử đối với các nội dung có liên quan để bảo đảm thống nhất với pháp luật về giao dịch điện tử, phù hợp với pháp luật và kinh nghiệm quốc tế.
Luật này có hiệu lực thi hành từ ngày 01/7/2024.