Chính sách, pháp luật

MỘT SỐ Ý KIẾN GÓP Ý VỀ LUẬT GIAO DỊCH ĐIỆN TỬ (SỬA ĐỔI)

01/06/2023 17:04 CH

 Việc lấy ý kiến rộng rãi về luật sửa đổi luật giao dịch điện tử 2005 hiện nay có rất nhiều cơ quan, tổ chức quan tâm đóng góp ý kiến về phạm vi điều chỉnh của luật. Bởi luật này tác động trực tiếp đến các cơ quan, tổ chức, cá nhân trong hoạt động giao dịch điện tử nên được đặc biệt quan tâm, theo sát trong suốt quá trình hoàn thiện. Cụ thể hiện nay, có một số ý kiến đề cập đến phạm vi điều chỉnh như sau:

 Luật điều chỉnh tất cả các giao dịch thực hiện trên môi trường điện tử và cho phép mở rộng đến các lĩnh vực đủ điều kiện đều có thể áp dụng giao dịch điện tử. Tuy nhiên, Dự thảo Luật cũng mở ra nếu các lĩnh vực chưa đủ điều kiện áp dụng giao dịch điện tử thì tuân theo quy định của luật đó. Do đó, đề nghị cần xem lại các lĩnh vực phức tạp chưa thể áp dụng ngay như áp dụng đối với việc cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà trên đất, giấy đăng ký kết hôn, thừa kế…
 Có ý kiến đề nghị cần hạn chế phạm vi mở rộng thực hiện theo quy định của Luật Giao dịch điện tử 2005 vì cần phải đánh giá tính khả thi khi lựa chọn các giao dịch bằng điện tử.
 Có ý kiến cho rằng phạm vi điều chỉnh của Dự thảo Luật giao dịch điện tử rộng, gần như là tất cả mọi hoạt động thực hiện trên môi trường giao dịch điện tử. Điều này sẽ tạo ra những khó khăn đối với các giao dịch về an ninh, quốc phòng. Đề nghị cân nhắc vấn đề này.
 Lại có ý kiến cho rằng phạm vi điều chỉnh theo khoản 1 Điều 1 dự án luật chưa bao quát được nội dung chính mà dự án luật điều chỉnh, bên cạnh đó khoản 2 còn đưa ra những nội dung không thuộc phạm vi điều chỉnh của luật làm cho điều luật dài dòng và khó hiểu. Vì vậy, đề nghị nên sửa lại cho chi tiết, cụ thể như sau: “1. Luật này quy định việc thực hiện giao dịch bằng phương tiện điện tử bao gồm: Thông điệp dữ liệu; chữ ký điện tử và dịch vụ tin cậy; giao kết và thực hiện hợp đồng điện tử; hệ thống thông tin phục vụ giao dịch điện tử; an toàn thông tin và an ninh mạng trong giao dịch điện tử.
2. Trường hợp Luật khác không quy định thực hiện giao dịch bằng phương tiện điện tử thì tuân thủ theo quy định của Luật đó.”
Nhưng cũng có ý kiến về khoản 1: có ý kiến đề nghị sửa nội dung khoản 1 như sau: “Luật này quy về giao dịch điện tử bằng phương tiện điện tử” để phạm vi điều chỉnh của Luật sẽ bao quát và đầy đủ hơn.
Tiếp theo, cũng có cơ quan tổ chức đề nghị:"1. Luật này quy định việc thực hiện giao dịch bằng phương tiện điện tử. 2. Luật này không quy định về nội dung, điều kiện, hình thức của giao dịch. Trường hợp Luật khác không quy định thực hiện giao dịch bằng phương tiện điện tử thì tuân thủ theo quy định của Luật đó". Theo đó, dự thảo dự kiến mở rộng phạm vi điều chỉnh so với Luật Giao dịch điện tử năm 2005, trong đó lược bỏ nội dung loại trừ áp dụng đối với các trường hợp “cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà và các bất động sản khác, văn bản về thừa kế, giấy đăng ký kết hôn, quyết định ly hôn, giấy khai sinh, giấy khai tử, hối phiếu và các giấy tờ có giá khác”. Theo quy định của luật chuyên ngành thì một số nội dung, thủ tục về hộ tịch, công chứng cần phải thực hiện ngay tại cơ quan, tổ chức như Điều 44 Luật Công chứng năm 2014 quy định: "1. Việc công chứng phải được thực hiện tại trụ sở của tổ chức hành nghề công chứng, trừ các trường hợp quy định tại khoản 2 Điều này; 2. Việc công chứng có thể được thực hiện ngoài trụ sở của tổ chức hành nghề công chứng trong trường hợp người yêu cầu công chứng là người già yếu, không thể đi lại được, người đang bị tạm giữ, tạm giam, đang thi hành án phạt tù hoặc có lý do chính đáng khác không thể đến trụ sở của tổ chức hành nghề công chứng"; Điều 18 Luật Hộ tịch năm 2014 quy định thủ tục đăng ký kết hôn: "1. Hai bên nam, nữ nộp tờ khai đăng ký kết hôn theo mẫu quy định cho cơ quan đăng ký hộ tịch và cùng có mặt khi đăng ký kết hôn; 2. Ngay sau khi nhận đủ giấy tờ theo quy định tại khoản 1 Điều này, nếu thấy đủ điều kiện kết hôn theo quy định của Luật Hôn nhân và gia đình, công chức tư pháp - hộ tịch ghi việc kết hôn vào Sổ hộ tịch, cùng hai bên nam, nữ ký tên vào Sổ hộ tịch. Hai bên nam, nữ cùng ký vào Giấy chứng nhận kết hôn; công chức tư pháp - hộ tịch báo cáo Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp xã tổ chức trao Giấy chứng nhận kết hôn cho hai bên nam, nữ ".Vì vậy, đề nghị cơ quan soạn thảo xem xét quy định theo hướng các giao dịch mà các luật chuyên ngành quy định phải được xác lập thực hiện dưới một hình thức nhất định thì thực hiện theo quy định đó hoặc quy định một số giao dịch không áp dụng Luật này như quy định của Luật Giao dịch điện tử năm 2005.
Một số ý kiến đề nghị cân nhắc, xem xét việc quy định phạm vi điều chỉnh “giao dịch điện tử của cơ quan nhà nước” rà soát các quy định tại dự thảo Luật để phù hợp Luật công nghệ thông tin năm 2006 và các quy định ứng dụng công nghệ thông tin trong hoạt động cơ quan nhà nước.
Khoản 2, đề nghị bổ sung cụm từ “điện tử” vào sau cụm từ “giao dịch” cho thống nhất với phạm vi điều chỉnh của luật là quy định về giao dịch điện tử. Cụ thể: “2. Luật này không quy định về nội dung, điều kiện, hình thức của giao dịch điện tử. Trường hợp Luật khác không quy định thực hiện giao dịch bằng phương tiện điện tử thì tuân thủ theo quy định của Luật đó”.
Như vậy, với những vai trò và góc nhìn khác nhau, việc đưa ra các ý kiến góp ý rất đa dạng, phong phú. Tuy nhiên, để việc áp dụng pháp luật được thuận lơi, minh bạch và đi vào cuộc sống, cơ quan chủ trì soạn thảo cần nghiên cứu, tiếp thu hoặc giải trình đảm bảo tính thống nhất trong toàn hệ thống pháp luật.

Vụ Pháp chế